BOSS - De Roland SDE-3000

Digitale Delay met een Analoge Ziel

Gitaristen verdelen hun visie op delay-units vaak in twee verschillende kampen: analoog en digitaal. Trefwoorden bij analoog zijn vaak "warm, rijk, organisch", terwijl die bij digitaal eerder neigen naar "nauwkeurig en clean".

De SDE-3000 was een van de vroege klassiekers in de digitale wereld. Hij zette een stevige standaard met zijn weelderige, muzikale delayklank die al vier decennia lang dé maatstaf vormt. Hij definieerde een sound die precisie en karakter perfect combineerde, om het beste van twee werelden prachtig vast te leggen. We zouden dit "Vintage Digital" kunnen noemen, een derde onderscheidende klasse die in staat is om de fijnste delay-effecten te leveren, door digitaal en analoog in perfecte harmonie met elkaar te versmelten.

Een Originele Marktleider

Roland was al een pionier op het gebied van effecten, synths, drummachines en processing-apparatuur toen het in 1983 de SDE-3000 Digital Delay uitbracht, waarmee de gouden standaard gezet werd inzake rackmount digitale delays voor professionele opnamestudio's. En van zodra een groot aantal bekende gitaristen met de SDE-3000 hadden opgenomen, konden ze het niet laten om er ook een, of meer, in hun podiumracks te installeren. Een groot aantal muzikanten maakte van de SDE-3000 hun favoriete delay, zowel live als in de studio. En de sound ervan werd legendarisch.

Diep in de 21e eeuw werd digitale delay op grote schaal beschikbaar: ingebouwd in betaalbare oefenversterkers, gitaarpedalen en via studio plug-in software. Dit effect wordt dan ook soms als vanzelfsprekend beschouwd. Maar in 1983 vertegenwoordigde de SDE-3000 het summum van delay-technologie, die bij de lancering bijna $2.000 kostte. En als je in stereo wilde werken, had je er twee nodig!

Een Huwelijk van Baanbrekende Technologie

De sleutel tot de warme, muzikale sound van de SDE-3000 ligt in de combinatie van twee technologieën die op hun best worden weergegeven. De vroege digitale processing maakte precieze, hifi-repeats mogelijk, terwijl analoge circuits van studiokwaliteit alle andere taken uitvoerden die essentieel zijn om het kostbare signaal van input naar output te krijgen. Er werden ook andere technische trucs gebruikt om een aantal van de meest geliefde bonusfuncties te krijgen.

Een Vloeiende Overgang

Als we even nadenken over wat er ons verleidt en inspireert in de sound van de ene delay-unit boven de andere, dan is dat meestal niet de nauwkeurigheid van de herhaalde “echo's” zelf, wat een basisvereiste is voor elke fatsoenlijke digitale delay. Het draait om de performance van alle betrokken circuits om het signaal van de ingang naar de delay-lijn te krijgen, eventuele feedback in te mengen, herhalingen te genereren, modulatie te introduceren en tenslotte het signaal van de delay-processing naar de uitgang te krijgen.

Sound met een Doel

Het zijn de kwaliteit en de aard van deze bijdragende circuits die karakter en persoonlijkheid geven aan elke digitale delay. De SDE-3000 bereikte dat allemaal door unieke, speciaal gebouwde technologie, met veel hoogwaardige discrete circuits die rond de technische delay-processing werkten, en daardoor karakter en persoonlijkheid in de algemene toon injecteerden.

Klankondersteuningsnetwerk

De productontwikkeling van de SDE-3000 was Yoshi Ikegami's eerste grote opdracht bij Roland. Behalve het bereiken van een lage signaal-ruisverhouding en een groot dynamisch bereik (allemaal dankzij de hoge kwaliteit van de techniek), is er nog veel meer gerealiseerd om het unieke eufonische geluid van het toestel te creëren.

"Hoewel we 'digitale delay' zeggen," zo vertelt Yoshi, "was het algemene circuitontwerp en de aanpak nog steeds erg analoog. Alle componenten, zoals weerstanden en condensatoren enzovoort, hadden een andere invloed op de sound. Dus kozen we elke component zorgvuldig uit met de nadruk op 'muzikaliteit', en niet alleen op bijvoorbeeld ruisonderdrukking." Hij vertelt verder: “We hebben een delay-unit gebouwd voor de verwerking van alle audiosignalen. Maar ik hou van gitaar, dus hij had een speciale tuning voor gitaar...natuurlijk!”

Multidimensionale Modulatie

De modulatiemogelijkheden van de SDE-3000 zorgden voor een aanzienlijk deel van zijn karakter, en maakten hem nog aantrekkelijker voor gitaristen. Het "opzettelijke" modulatie-effect is te danken aan een LFO die alles kan genereren: van subtiele modulatie tot echte pitch-shifting. Daarnaast waren er ook onbedoelde modulatieniveaus, veroorzaakt door andere "gelukkige ongelukjes", die diepte en dimensie gaven aan de sound van het toestel; zelfs met de Modulation-optie uitgeschakeld.

Belangrijke Details

De klok die de sampling rate regelt, gegenereerd door een analoge oscillator, was niet 100% nauwkeurig. Daardoor ontstonden er kleine afwijkingen in de snelheid, die een aantrekkelijke modulatie in de delay-sound veroorzaakten. Elders zorgden de schakelaars op het frontpaneel voor een vermenging van de delay- en feedbackcircuits, waarbij de signaalpaden frequentie-afhankelijk werden beïnvloed en er modulatie werd toegevoegd. Samen versterkten deze artefacten de rijkdom en diepte van de toon van de SDE-3000.

Van de Studio naar het Podium

De SDE-3000 had een legendarische klanksignatuur, die door de techniek werd verzekerd, alsook een ongekende functionaliteit, die enorm aantrekkelijk was voor tourende professionals die hun opgenomen sounds live op het podium wilden reproduceren. Het apparaat had een eenvoudige programmering via de vele knoppen op het voorpaneel, en een indrukwekkend display voor de delay-tijd, feedback, het uitgangsniveau en de modulatiesnelheid en -diepte. Misschien wel het belangrijkste voor tourende muzikanten waren de acht geheugens om delay-sounds op te slaan en op te roepen, plus de mogelijkheid om tempo's in te tikken met een voetschakelaar met de “Play Mate” functie (beide revolutionaire functies voor die tijd).

Flexibele Bedieningsmogelijkheden

De indrukwekkende connectiviteit vergrootte de flexibiliteit van de SDE-3000. Uitgangen voor alleen delay en gemengde signalen waren beschikbaar, samen met send- en return-jacks voor het invoegen van externe effecten in de delay feedback loop. Footswitch-aansluitingen maakten het mogelijk om op afstand geheugenselectie, hold, tap tempo en delay aan/uit te bedienen, wat een schat aan realtime creatieve controle biedt.

Een Tweede Leven: Bringing it Back to Life

BOSS heeft zijn toonaangevende ervaring inzake de creatie van geavanceerde algoritmen gebruikt om de volledige "Vintage Digital"-sound en de werking van de originele SDE-3000 grondig en nauwkeurig vast te leggen; in twee krachtige pedalen die ondanks hun veelzijdigheid indrukwekkend compact zijn: de SDE-3000D en SDE-3000EVH.

De SDE-3000D biedt twee authentieke reproducties van de geliefde SDE-3000 in een modern vloerpedaal met onafhankelijke delay-parameters, veelzijdige signaalroutering en vele andere verbeterde features.

Het SDE-3000EVH model, ontwikkeld in nauwe samenwerking met EVH, gaat nog verder, en biedt zorgvuldig samengestelde presets en uitgebreide I/O om de dubbele SDE-3000 set-up in het hart van Eddie Van Halen's massieve live gitaargeluid, voortkomend uit drie cabinets, authentiek na te bootsen.

De SDE-3 plaatst de authentieke SDE-3000-vibe in een gestroomlijnde BOSS-compact met essentiële regelaars, veelzijdige modes en een unieke Offset-functie die een scala aan kleurrijke dual-delay texturen opent.

Elk pedaal vangt de magie van de legendarische klank uit 1983, waar digitale en analoge circuits samenkwamen, en zo de sound van delay voor toekomstige generaties bepaalden.